Sởi và Rubella: Hướng dẫn cách phân biệt và điều trị

Sởi và Rubella (sởi Đức) là hai bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, nhưng chúng có những đặc điểm và triệu chứng khác nhau. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn phân biệt và cách phòng ngừa hiệu quả hai loại bệnh trên.

Phân biệt bệnh sởi và bệnh Rubella

Bệnh sởi và Rubella (hay sởi Đức) rất dễ nhầm lẫn do đều được gọi là bệnh sởi, đồng thời có nhiều dấu hiệu lâm sàng khá giống nhau. Tuy nhiên, thực tế đây là hai bệnh truyền nhiễm hoàn toàn khác nhau. Việc nhầm lẫn 2 căn bệnh này có thể dẫn tới việc điều trị không đúng cách, làm tăng nguy cơ biến chứng do sởi và Rubella gây ra.

Điểm giống nhau giữa Sởi và Rubella (sởi Đức)

Sởi và Rubella có rất nhiều điểm tương đồng từ con đường lây nhiễm và một số dấu hiệu lâm sàng.

Cả 2 bệnh này đều là bệnh lý truyền nhiễm do virus gây ra, có thể lây lan nhanh chóng qua đường hô hấp và có khả năng bùng phát thành dịch nếu không được kiểm soát.

Bệnh có thể gặp phải ở mọi lứa tuổi, đặc biệt những đối tượng có hệ miễn dịch kém như trẻ em, người cao tuổi, phụ nữ mang thai,… hoặc những người đi vào vùng dịch.

Dấu hiệu lâm sàng: xuất hiện các nốt phát ban trên da kèm theo một số triệu chứng tại đường hô hấp và toàn thân như ho, chảy nước mũi, sốt,…

Mặc dù rất dễ lây lan và bùng phát thành dịch nhưng cả 2 bệnh sởi và Rubella đều có thể phòng ngừa hiệu quả bằng vaccin.

Bệnh sởi do virus sởi (Measles virus) gây ra

Điểm khác nhau giữa sởi và Rubella

Nguyên nhân gây bệnh

Bệnh sởi: Gây ra bởi virus sởi (Measles virus).

Rubella (Sởi Đức): do virus rubella (Rubella virus) gây ra.

Cách lây truyền

Bệnh sởi: Qua không khí, từ giọt bắn khi người bệnh ho, hắt hơi.

Rubella (Sởi Đức): Qua không khí hoặc tiếp xúc trực tiếp với dịch mũi họng của người bệnh.

Triệu chứng bệnh

Bệnh sởi: Sốt cao, ho, sổ mũi, đau họng, xuất hiện các vết ban đỏ bắt đầu từ mặt và lan xuống thân và tay chân. Đôi khi có thể xuất hiện điểm Koplik (những chấm trắng nhỏ) trong miệng.

Rubella (Sởi Đức): Sốt nhẹ, đau khớp, phát ban nhẹ, các triệu chứng thường nhẹ hơn so với sởi.

Biến chứng

Sởi có thể gây viêm phổi, viêm não, hoặc tử vong, đặc biệt ở trẻ nhỏ.

Rubella đặc biệt nguy hiểm cho phụ nữ mang thai, có thể gây dị tật bẩm sinh cho thai nhi (hội chứng rubella bẩm sinh).

Cách phòng ngừa sởi và Rubella 

Sởi và Rubella hiện vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, hầu hết các trường hợp mắc bệnh đều điều trị dựa trên những biểu hiện cụ thể của người bệnh.

Cách tốt nhất để bảo vệ bản thân chính là thực hiện tốt các biện pháp phòng ngừa. Biện pháp phòng ngừa bệnh tốt nhất là tiêm ngừa vaccin. Sởi và Rubella hiện đều đã có vắc xin phòng bệnh đặc hiệu.

Hiện nay có 2 loại vắc xin phổ biến giúp phòng ngừa sởi, Rubella hiệu quả tới 98% gồm sởi đơn và sởi kết hợp. Trong đó, vắc xin sởi kết hợp gồm Priorix (Bỉ) và MMR II (Mỹ) có thể tiêm cho trẻ em từ 12 tháng tuổi với khả năng phòng bệnh cả 2 bệnh sởi và Rubella.

Vắc xin sởi – quai bị – rubella MMR II (Mỹ)

Ngoài ra, phụ nữ trong độ tuổi sinh sản và người có miễn dịch yếu, người thường xuyên di chuyển qua vùng có nguy cơ dịch cũng là đối tượng nên chủ động tiêm phòng vắc xin sởi và Rubella.

Bên cạnh đó, chúng ta cần thực hiện song song các biện pháp phòng bệnh như:

  • Giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, nước sát khuẩn
  • Đảm bảo không gian sống sạch sẽ, thoáng mát
  • Tăng cường đề kháng bằng chế độ ăn uống, nghỉ ngơi và vận động phù hợp
  • Thường xuyên đeo khẩu trang khi đến nơi đông người

Cách điều trị bệnh sởi và Rubella

Điều trị bệnh Sởi và Rubella chủ yếu là điều trị triệu chứng và hỗ trợ cơ thể phục hồi, do đây đều là bệnh do virus gây ra và chưa có thuốc điều trị đặc hiệu.

Dưới đây là cách điều trị và chăm sóc:

  1. Điều trị bệnh sởi

  • Nghỉ ngơi và uống nhiều nước: Giúp giảm triệu chứng sốt và mất nước.
  • Giảm sốt: Dùng thuốc hạ sốt như paracetamol theo chỉ dẫn của bác sĩ, tuyệt đối không dùng aspirin cho trẻ nhỏ vì có nguy cơ mắc hội chứng Reye.
  • Bổ sung vitamin A: Ở trẻ em, bổ sung vitamin A có thể giúp giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh và nguy cơ biến chứng.
  • Vệ sinh cá nhân: Giữ vệ sinh cá nhân và tránh tiếp xúc với những người chưa có miễn dịch để hạn chế lây lan.
  • Điều trị biến chứng: Nếu xuất hiện các biến chứng như viêm phổi, viêm não, cần có sự can thiệp y tế ngay lập tức.
  1. Điều trị bệnh Rubella

  • Nghỉ ngơi và giữ vệ sinh tốt: Giúp cơ thể hồi phục và giảm nguy cơ lây nhiễm.
  • Điều trị triệu chứng: Dùng thuốc hạ sốt và giảm đau nếu có triệu chứng sốt, đau họng, hoặc nhức đầu, nhưng cần dùng đúng liều lượng và chỉ dẫn của bác sĩ.
  • Tránh tiếp xúc với phụ nữ mang thai: Rubella rất nguy hiểm cho thai nhi, đặc biệt là trong ba tháng đầu thai kỳ, nên người bệnh cần hạn chế tiếp xúc với phụ nữ mang thai.

Dược sĩ Thu Hà