DS Trần Thái Hoàng (*)
Việc kết hợp các bài thuốc bí truyền với nhà máy chuẩn GMP đã thay thế những thang thuốc cồng kềnh và nấu thuốc phức tạp bằng những viên thuốc nhỏ, gọn, đầy dược tính, được phân liều chuẩn xác, dễ sử dụng hiện nay.
Nguy cơ mai một các bài thuốc bí truyền và cách ngăn chặn.
Từ thế kỷ 18 trở về trước, khi chưa có Tân dược, tuổi thọ của người Việt cao hơn người châu Âu. Đó là vì Việt Nam có nền y dược cổ truyền đã tồn tại hàng nghìn năm, với những bài thuốc bí truyền kỳ diệu. Tuy nhiên các bài thuốc quý giá, lưu truyền qua bao thế hệ mà không được chuẩn hóa và chứng minh tác dụng điều trị qua các bằng chứng về lâm sàng, lại thêm cách bào chế cổ điển nấu, sắc, hoàn, tán, bất tiện cho người dùng nên rất dễ bị mai một và thất truyền.
Ngày nay, để giữ gìn và phổ biến rộng rãi các bài thuốc bí truyền, thay vì nấu sắc, tán, thuốc sẽ được bào chế theo công nghiệp hiện đại tại nhà máy dược đạt chuẩn Thực hành sản xuất thuốc tốt theo khuyến cáo của Tổ chức y tế Thế Giới (GMP-WHO) để cung cấp cho người dùng những thuốc hiệu quả vượt trội, an toàn, vì chất lượng luôn được kiểm soát chặt chẽ từ dược liệu cho đến từng khâu trong quá trình sản xuất.
Sản xuất các bài thuốc bí truyền tại nhà máy chuẩn GMP-WHO
GMP bắt đầu từ con người, muốn triển khai GMP phải có đội ngũ nhân viên hiểu biết và được huấn luyện để vận hành nhà máy và quản lý hệ thống hiệu quả. Vì thế để nhà máy sản xuất thuốc theo chuẩn GMP thì việc đầu tiên là công tác tuyển chọn và đào tạo nguồn nhân lực, phải có tài, có tâm với nghề, để mang đến cho người dùng những thuốc vừa có hiệu quả điều trị cao, ổn định, an toàn khi sử dụng lâu dài.
Dược liệu đầu vào rất quan trọng. Các dược liệu phải được sản xuất theo Tiêu chuẩn thực hành nuôi, trồng và thu hái tốt (GACP), bảo đảm thu được dược liệu có dược tính cao, không bị nhiễm các loại hóa chất độc hại trong phân hóa học, thuốc bảo vệ thực vật… Dược liệu thu mua về sẽ được bảo quản trong nhà kho dạt tiêu chuẩn Thực hành bảo quản tốt, GSP, theo một qui trình bảo quản nghiêm ngặt để giữ được những đặc tính lý, hóa của dược liệu. Từ đây, dược liệu được kiểm tra chất lượng bởi phòng kiểm nghiệm đạt chuẩn Thực hành kiểm nghiệm tốt GLP, được trang bị hiện đại để xác nhận chất lượng của từng dược liệu cung cấp cho nhà máy, không để dược liệu không đạt chất lượng nhập kho cho sản xuất.
Từ kho GSP dược liệu sẽ được xuất kho cho sản xuất theo những qui trình chiết xuất, bào chế khép kín, các dược chất có trong dược liệu sẽ được ly trích, cô đặc và bào chế ra các dạng thuốc được phân liều chính xác. Nhà máy GMP phải đạt tiêu chuẩn vệ sinh rất cao từ nhà xưởng, trang thiết bị, đặc biệt nhân viên sản xuất không được là nguồn gây ô nhiễm cho thuốc, qui trình vệ sinh công nghiệp, cá nhân khi đi vào khu vực sản xuất phải được tuân thủ nghiêm ngặt.
Từ một bài thuốc bí truyền, được bào chế theo phương pháp cổ xưa, nay được sản xuất tại nhà máy chuẩn GMP WHO, với qui trình khép kín, sản phẩm sẽ được kiểm tra chất lượng tại phòng kiểm nghiệm chuẩn GLP và xác nhận chất lượng qua từng lô sản xuất, bảo đảm thuốc luôn có tác dụng giống nhau từ từng lô sản phẩm đến từng viên thuốc.
GMP yêu cầu nhà sản xuất phải đặc biệt quan tâm đến bao bì đóng gói, đảm bảo sản phẩm không bị tác động bởi môi trường bên ngoài có thể ảnh hưởng đến chất lượng thuốc.
Sản phẩm sau khi được kiểm tra chất lượng đạt tiêu chuẩn sẽ được bảo quản ở kho thành phẩm chuẩn GSP, theo đúng yêu cầu của từng loại thuốc và sẽ được đưa đến cho người dùng ở mọi nơi theo qui trình phân phối GDP, GPP của Bộ y tế.
GMP cũng yêu cầu phải kiểm soát được chất lượng thuốc lưu hành trên thị trường, đảm bảo khi thuốc đến tay người dùng thì chất lượng phải như mới xuất xưởng. Vì vậy phải lấy mẫu, theo dõi chất lượng thuốc trong quá trình lưu hành, bảo đảm thuốc không bị khí hậu nhiệt đới làm ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả điều trị.
Nhà máy chuẩn GMP-WHO giúp gìn giữ bài thuốc bí truyền
Như vậy, việc kết hợp các bài thuốc bí truyền với nhà máy chuẩn GMP đã thay thế những thang thuốc cồng kềnh và nấu thuốc phức tạp bằng những viên thuốc nhỏ, gọn, đầy dược tính, được phân liều chuẩn xác, dễ sử dụng và cất giữ như các thuốc Tân dược đang lưu hành hiện nay. Điều này vừa góp phần giữ gìn các bài thuốc bí truyền, vừa giúp cho hàng triệu bệnh nhân có cơ hội được tiếp cận sự kỳ diệu của các bài thuốc bí truyền.
(*) DS Trần Thái Hoàng là CEO của Nhất Nhất Group, kiêm giám đốc điều hành Nhà máy dược phẩm chuẩn GMP của Nhất Nhất