Thai chết lưu trong tử cung là tình trạng thai nhi chết trong bụng mẹ sau 12 tuần thai kỳ. Đây là một biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần và thể chất của người mẹ.
Rất nhiều yếu tố nguy cơ dẫn đến thai chết lưu trong tử cung
Nguyên nhân gây thai chết lưu
Nguyên nhân gây ra tình trạng thai chết lưu rất phức tạp, có thể do các yếu tố từ phía người mẹ hoặc thai nhi.
Nguyên nhân từ phía người mẹ
- Bệnh lý như tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh tuyến giáp, bệnh thận mạn… gây ảnh hưởng lên sự phát triển, khiến thai ngừng phát triển.
- Nhiễm trùng, viêm nhiễm trong cơ thể người mẹ như nhiễm siêu vi, viêm âm đạo, viêm cổ tử cung.
- Người mẹ bị tai nạn, chấn thương mạnh vùng bụng.
- Mẹ bị stress, trầm cảm, lo âu nặng.
- Mẹ hút thuốc, uống rượu, sử dụng chất kích thích trong thai kỳ.
- Mẹ bị suy dinh dưỡng, thiếu máu, thiếu acid folic.
- Mẹ mắc các bệnh lý về máu như thiếu máu hồng cầu hình liềm.
- Mẹ bị tắc vòi trứng, dây chằng tử cung bất thường…
Bệnh thận có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi
Nguyên nhân từ phía thai nhi
- Thai bị dị tật bẩm sinh nghiêm trọng không thể phát triển.
- Thai bị nhiễm trùng, viêm nhiễm như rubella, cytomegalovirus.
- Thai kém phát triển, thiếu dinh dưỡng trầm trọng.
- Thai bị rối loạn nhiễm sắc thể nghiêm trọng.
- Dây rốn, nhau thai không được hình thành đầy đủ…
Ngoài ra, một số nguyên nhân khác gây thai chết lưu như đa thai, tử cung có khối u, dị dạng tử cung, tai biến khi sinh đẻ…
Triệu chứng thai chết lưu
Thai chết lưu thường có các triệu chứng sau:
- Không còn cảm giác thai đạp, thai máy
- Ra huyết âm đạo
- Có thể kèm theo đau bụng dữ dội, nhưng đôi khi cũng không có triệu chứng đau rõ ràng
- Không còn các dấu hiệu thai kỳ trước đó như ngực căng, ốm nghén, buồn nôn, mệt mỏi kéo dài.
- Sụt cân, mất cảm giác thèm ăn.
- Tử cung không còn phát triển, thậm chí bé lại.
- Siêu âm, khám sản khoa phát hiện tim thai đã ngừng đập.
Nếu thai chết lưu ở giai đoạn sớm, các triệu chứng có thể không rõ ràng. Tuy nhiên, ở giai đoạn sau, nếu thai có biểu hiện ngừng đạp, cần đi khám ngay để xác định tình trạng thai nhi.
Thường xuyên theo dõi chuyển động của thai để phát hiện sớm dấu hiệu bất thường
Biến chứng nguy hiểm của thai chết lưu
Nếu thai chết lưu không được phát hiện và xử lý kịp thời, người mẹ có thể gặp các biến chứng nguy hiểm như:
- Rối loạn đông máu, chảy máu nhiều. Thai chết lưu làm giảm tiểu cầu và các yếu tố đông máu, gây nguy cơ chảy máu.
- Nhiễm trùng huyết. Chết lưu lâu ngày dễ gây nhiễm khuẩn, viêm nhiễm máu nghiêm trọng.
- Sốc nhiễm khuẩn. Người mẹ có thể bị sốc do nhiễm trùng huyết nặng.
- Độc tố trong máu. Chất độc từ thai chết có thể vào tuần hoàn gây ngộ độc máu.
- Vỡ tử cung do các mảnh xương thai di chuyển, cử động mạnh.
- U xơ tử cung sau này do tổn thương niêm mạc tử cung.
Chính vì thế, khi phát hiện thai chết lưu cần được xử lý thật nhanh, càng sớm càng tốt để tránh biến chứng nguy hiểm.
Cần xử lý thai chết lưu trong vòng bao lâu?
Theo khuyến cáo của các bác sĩ sản khoa, tình trạng thai chết lưu cần được xử lý càng sớm càng tốt, lý tưởng nhất là trong vòng 24-48 giờ sau khi phát hiện thai đã chết.
Lý do cần xử lý sớm thai chết lưu:
- Hạn chế nguy cơ nhiễm trùng, viêm nhiễm do thai chết lưu lâu ngày trong tử cung. Thai chết lưu càng lâu thì nguy cơ mẹ bị nhiễm trùng càng cao.
- Giảm nguy cơ rối loạn đông máu do thai chết làm tiêu hao các yếu tố đông máu trong cơ thể người mẹ.
- Ngăn ngừa biến chứng sốc nhiễm khuẩn, ngộ độc máu do độc tố từ thai chết lưu.
- Tránh nguy cơ vỡ hoặc thủng tử cung do hoại tử và phân hủy thai nhi trong tử cung gây áp lực mạnh.
- Giúp tâm lý người mẹ sớm ổn định trở lại sau sẩy thai.
Do đó, khi phát hiện thai đã chết, bác sĩ thường khuyên nên can thiệp lấy thai ra trong vòng 24-48 giờ. Quá 72 giờ nguy cơ biến chứng tăng cao. Mẹ cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
Thai chết lưu cần được xử lý càng sớm càng tốt, tối ưu trong vòng 24 – 48h
Xử lý khi bị thai chết lưu
Các bước xử lý khi bị thai chết lưu bao gồm:
- Siêu âm, xét nghiệm chẩn đoán chính xác.
- Theo dõi sát các dấu hiệu nhiễm trùng, rối loạn đông máu để xử lý kịp thời nếu có.
- Sử dụng thuốc làm co bóp tử cung để đẩy thai ra ngoài (nếu thai chưa chết quá lâu).
- Phẫu thuật lấy thai bằng nong hoặc mổ lấy thai nếu cần thiết.
- Theo dõi sát sau phẫu thuật để phát hiện biến chứng sớm.
- Tâm lý trị liệu, hỗ trợ tinh thần cho người mẹ sau sẩy thai.
- Tìm nguyên nhân gây thai chết lưu để có biện pháp phòng tránh lần sau.
Điều quan trọng nhất là phải được can thiệp kịp thời để lấy thai ra ngoài, giảm nguy cơ nhiễm trùng và các biến chứng nguy hiểm khác.
Cách phòng tránh thai chết lưu
Để hạn chế nguy cơ thai chết lưu, mẹ bầu cần thực hiện tốt việc chăm sóc thai kỳ:
- Khám sức khỏe tổng quát, sàng lọc các bệnh lý trước khi mang thai.
- Uống acid folic trước thụ thai 3 tháng, uống đều đặn suốt thai kỳ.
- Chăm sóc sức khỏe tốt trong thai kỳ, khám thai định kỳ, uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
- Kiêng rượu bia, thuốc lá, chất kích thích, kiêng quan hệ tình dục thô bạo.
- Điều chỉnh tâm lý, luyện thở, thư giãn để giảm căng thẳng.
- Chế độ ăn uống đầy đủ chất, tăng cường rau xanh, hoa quả tươi.
- Tránh tiếp xúc các tác nhân gây hại như virus, vi khuẩn, hóa chất độc hại.
- Không nên mang thai ở tuổi quá trẻ hoặc quá già.
Phát hiện thai chết lưu càng sớm, xử lý càng nhanh thì càng hạn chế được các biến chứng nguy hiểm cho mẹ. Vì vậy, thai phụ cần ý thức tự theo dõi sức khỏe thai nhi, thăm khám định kỳ để phát hiện và xử lý kịp thời nếu có vấn đề xảy ra.
Trên đây là những thông tin cơ bản về thai chết lưu trong tử cung. Hy vọng sẽ giúp chị em phòng tránh được tình trạng này, đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
DS. Thanh Loan
