Đau bụng đi phân sống nhiều lần: có cách nào hiệu quả ngay không?

Đau bụng đi phân sống nhiều lần là tình trạng rối loạn tiêu hóa khá phổ biến, đặc trưng bởi cảm giác đau âm ỉ hoặc quặn thắt ở vùng bụng, kèm theo việc đi ngoài nhiều lần trong ngày với phân không thành khuôn, lỏng nát và chứa các mảnh thức ăn chưa được tiêu hóa hết.

Tình trạng này không chỉ gây ra sự bất tiện, mệt mỏi mà còn là một dấu hiệu cảnh báo hệ tiêu hóa đang gặp vấn đề.

Nó có thể xuất hiện đột ngột rồi tự thuyên giảm, nhưng cũng có thể kéo dài dai dẳng, trở thành một nỗi “khổ sở” thầm kín, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt, công việc và tâm lý của người bệnh.

Việc tìm hiểu cặn kẽ nguyên nhân và có biện pháp can thiệp kịp thời là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe đường ruột và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Nguyên nhân đau bụng đi phân sống nhiều lần

Hệ tiêu hóa của con người là một cỗ máy phức tạp, và bất kỳ sự xáo trộn nào cũng có thể dẫn đến các triệu chứng khó chịu.

Hội chứng ruột kích thích

Một trong những nguyên nhân hàng đầu gây đau bụng đi phân sống là do rối loạn tiêu hóa chức năng, chẳng hạn như hội chứng ruột kích thích (IBS). 

Đây là tình trạng co thắt bất thường của cơ trơn đường ruột, khiến nhu động ruột tăng lên quá mức, đẩy thức ăn đi qua quá nhanh và không đủ thời gian để hấp thụ nước cũng như chất dinh dưỡng.

Bên cạnh đó, các bệnh lý thực thể tại đường ruột như viêm đại tràng, bệnh Crohn cũng là những nguyên nhân nghiêm trọng cần được chẩn đoán và theo dõi bởi bác sĩ. Nhiễm khuẩn đường ruột do virus (như Rotavirus) hoặc vi khuẩn (như E.coli, Salmonella) từ thực phẩm, nguồn nước không hợp vệ sinh cũng là “thủ phạm” phổ biến gây ra tiêu chảy cấp tính, đau bụng dữ dội và đi ngoài phân lỏng.

Thói quen ăn uống

Trong cuộc sống hiện đại, nhiều thói quen sinh hoạt và ăn uống thiếu khoa học vô tình trở thành gánh nặng cho hệ tiêu hóa. Việc ăn quá nhanh, nhai không kỹ khiến dạ dày và ruột phải làm việc quá sức để phân hủy thức ăn.

Sử dụng thường xuyên các loại thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ, đồ ăn chế biến sẵn, uống rượu bia, cà phê… có thể gây kích ứng niêm mạc ruột, dẫn đến viêm và rối loạn co bóp.

Thói quen uống ít nước cũng làm cho quá trình tiêu hóa trở nên khó khăn hơn, phân trở nên khô cứng hoặc ngược lại, kích thích ruột non tiết nhiều dịch gây tiêu chảy. Sự mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột, hay còn gọi là loạn khuẩn, cũng là một yếu tố quan trọng.

Việc lạm dụng thuốc kháng sinh hoặc chế độ ăn thiếu chất xơ có thể tiêu diệt các lợi khuẩn, tạo điều kiện cho hại khuẩn phát triển và gây ra các triệu chứng như chướng bụng, ăn không tiêu, và đi phân sống.

Nguyên nhân đa dạng gây đau bụng đi phân sống, từ thói quen ăn uống đến các vấn đề tiêu hóa

Mặc dù nhiều trường hợp đau bụng đi phân sống có thể tự cải thiện bằng cách điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt, nhưng có những dấu hiệu “báo động đỏ” mà bạn tuyệt đối không được chủ quan.

Hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu bạn gặp phải một trong các triệu chứng sau:

• Đau bụng dữ dội và không thuyên giảm;
• Sốt cao trên 38.5 độ C;
• Đi ngoài ra máu, phân có màu đen như hắc ín;
• Có dấu hiệu mất nước nghiêm trọng như môi khô, mắt trũng, khát nước dữ dội, tiểu ít hoặc không có nước tiểu;
• Sụt cân không rõ nguyên nhân.

Đây có thể là những dấu hiệu của các bệnh lý nguy hiểm như nhiễm trùng nặng, xuất huyết tiêu hóa, hoặc viêm ruột thừa.

Đặc biệt, với trẻ nhỏ và người lớn tuổi, tình trạng mất nước do tiêu chảy có thể diễn tiến rất nhanh và gây ra những biến chứng khó lường. Đừng chần chừ, việc thăm khám kịp thời sẽ giúp chẩn đoán chính xác nguyên nhân và ngăn chặn những hậu quả đáng tiếc.

Đau bụng đi phân sống gây hậu quả gì?

Nếu tình trạng đau bụng đi phân sống kéo dài mà không được quan tâm đúng mức, nó có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe.

Trước mắt, hậu quả dễ thấy nhất là mất nước và rối loạn điện giải, gây ra cảm giác mệt mỏi, uể oải, chuột rút, tim đập nhanh.

Tình trạng kém hấp thu dinh dưỡng kéo dài sẽ dẫn đến suy dinh dưỡng, thiếu vitamin và khoáng chất, làm suy giảm hệ miễn dịch và khiến cơ thể dễ mắc các bệnh khác.

Về lâu dài, việc “bỏ quên” các triệu chứng này có thể khiến bệnh gốc trở nên trầm trọng hơn.

Nếu nguyên nhân là do viêm đại tràng, việc không có biện pháp hỗ trợ kịp thời có thể làm tăng nguy cơ tổn thương niêm mạc đại tràng mạn tính.

Tình trạng rối loạn tiêu hóa kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất mà còn tác động tiêu cực đến tinh thần, gây ra căng thẳng, lo âu, làm giảm chất lượng công việc và các mối quan hệ xã hội.

Thay đổi chế độ ăn uống

Khi đối mặt với các triệu chứng đau bụng đi phân sống ở mức độ nhẹ, bạn có thể áp dụng một số biện pháp chăm sóc tại nhà để giúp hệ tiêu hóa được nghỉ ngơi và phục hồi.

Ưu tiên hàng đầu là bù nước và điện giải đã mất do tiêu chảy. Hãy uống nhiều nước lọc, nước oresol (pha đúng theo chỉ dẫn), nước cháo loãng pha chút muối, hoặc nước dừa tươi.

Về chế độ ăn uống, hãy tạm thời tránh xa các thực phẩm khó tiêu, nhiều dầu mỡ, đồ ăn cay nóng, sữa và các sản phẩm từ sữa.

Thay vào đó, hãy áp dụng một chế độ ăn nhẹ nhàng, dễ tiêu hóa như cháo trắng, cơm, khoai tây luộc, thịt gà luộc bỏ da, bánh mì nướng và chuối.

Nguyên tắc là chia nhỏ các bữa ăn trong ngày để giảm áp lực cho đường ruột.

Việc ăn chậm, nhai kỹ cũng vô cùng quan trọng, giúp thức ăn được nghiền nhỏ và trộn đều với enzyme tiêu hóa ngay từ khoang miệng, hỗ trợ quá trình tiêu hóa ở các giai đoạn sau diễn ra thuận lợi hơn. 

Thay đổi lối sống 

Sức khỏe của hệ tiêu hóa có mối liên hệ mật thiết với lối sống và trạng thái tinh thần.

Stress, căng thẳng kéo dài được xem là một trong những yếu tố khởi phát và làm trầm trọng thêm các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích và rối loạn tiêu hóa.

Do đó, việc học cách quản lý căng thẳng là vô cùng cần thiết. Bạn có thể tìm đến các hoạt động giúp thư giãn tinh thần như thiền, yoga, đi bộ, nghe nhạc, hoặc dành thời gian cho những sở thích cá nhân.

Vận động thể chất thường xuyên cũng là một “bí quyết” tuyệt vời. Tập thể dục đều đặn không chỉ giúp nâng cao sức khỏe tổng thể mà còn kích thích nhu động ruột hoạt động điều hòa, cải thiện tình trạng táo bón và đầy hơi.

Mỗi ngày chỉ cần dành khoảng 30 phút cho các bài tập cường độ vừa phải như đi bộ nhanh, đạp xe, bơi lội cũng đã tạo ra sự khác biệt lớn.

Cuối cùng, hãy đảm bảo bạn ngủ đủ giấc, vì giấc ngủ là thời gian để cơ thể, bao gồm cả hệ tiêu hóa, được nghỉ ngơi và tự sửa chữa, phục hồi.

Xây dựng lối sống lành mạnh, giảm stress và vận động thường xuyên để phòng ngừa các vấn đề tiêu hóa

Tình trạng đau bụng đi phân sống nhiều lần, dù phổ biến, nhưng không nên bị xem nhẹ. Đây là một tín hiệu cho thấy hệ tiêu hóa của bạn đang cần được quan tâm và chăm sóc đúng cách. Nguyên nhân của tình trạng này rất đa dạng, từ các vấn đề chức năng như hội chứng ruột kích thích, thói quen ăn uống thiếu khoa học, đến các bệnh lý thực thể như viêm đại tràng hay nhiễm khuẩn. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu, đặc biệt là các triệu chứng “báo động đỏ”, là yếu tố then chốt để có hướng xử trí kịp thời và phù hợp.

Để cải thiện và phòng ngừa, một lối sống lành mạnh đóng vai trò nền tảng. Bắt đầu từ việc xây dựng một chế độ ăn uống cân bằng, ưu tiên thực phẩm dễ tiêu, uống đủ nước, ăn chậm nhai kỹ, kết hợp với việc vận động thể chất đều đặn và quản lý căng thẳng hiệu quả. Bên cạnh đó, các giải pháp từ thảo dược, với tác dụng điều hòa chức năng đường ruột một cách tự nhiên, cũng là một lựa chọn đáng cân nhắc khi có các triệu chứng như đau bụng, chướng bụng, ăn không tiêu, phân sống.

Hãy chủ động lắng nghe cơ thể mình. Đừng ngần ngại tìm đến sự tư vấn của các chuyên gia y tế khi các triệu chứng kéo dài hoặc có dấu hiệu bất thường. Chăm sóc sức khỏe hệ tiêu hóa ngay hôm nay chính là đầu tư cho một cuộc sống khỏe mạnh, năng động và thoải mái hơn trong tương lai.