Kim ngân hoa: Dược liệu thanh nhiệt, giải độc

Kim ngân hoa là hoa của cây kim ngân (Lonicera japonica Thunb.), tên khoa học là Flos Lonicerae, thuộc họ Kim ngân (Caprifoliaceae).

Khu vực phân bố

Ở Việt Nam, kim ngân phân bố chủ yếu ở các vùng núi và trung du phía Bắc, như Quảng Ninh, Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Giang, Hà Tây…

Ngoài ra, cây ưa sáng, dễ sống nên có thể được trồng ở một số gia đình vừa làm cảnh vừa lấy hoa làm thuốc. Cây ra hoa quả nhiều hàng năm, tái sinh tự nhiên chủ yếu bằng hạt. Khi bị chặt phá, phần còn lại có khả năng tái sinh khoẻ.

Bộ phận dùng làm dược liệu

Nụ hoa có lẫn một số hoa đã phơi hay sấy khô.

Chế biến

Hái nụ hoa có lẫn ít hoa đã nở, loại bỏ tạp chất, phơi trong bóng râm hay sấy nhẹ đến khô

.Nụ lẫn hoa kim ngân được phơi hoặc sấy nhẹ đến khô

Bảo quản

Để dược liệu ở nơi khô mát, tránh sâu mọt.

Thành phần hóa học

Hoa kim ngân chứa flavonoid, tinh dầu và một số thành phần khác:

– Flavonoid: Luteolin, luteolin-7-glucoside.

– Tinh dầu: α-pinen, hex-1-en, hex-3-en-1-ol, cis và trans-2-methyl-2-vinyl-5-(α-hydroxy isopropyl)-tetrahydrofuran, geraniol, α-terpineol, alcol β-phenyl ethylic, carvacrol, eugenol, linalol, 2,6,6-trimethyl-2-vinyl-hydroxy tetra hydrydropyran.

– Hoa chứa acid clorogenic 6%. Chất này còn có trong rễ, thân, lá với hàm lượng theo thứ tự là 1,4%, 0,9% và 2,6%.

Tính vị, quy kinh

Kim ngân hoa tính cam, hàn. Vào các kinh phế, vị, tâm.

Công năng, chủ trị

Công năng: Thanh nhiệt, giải độc, tán phong nhiệt.

Chủ trị: Ung nhọt, ban sởi, mày đay, lở ngứa, cảm mạo phong nhiệt, ôn bệnh phát nhiệt, nhiệt độc huyết lị.

Công dụng

Kim ngân hoa giúp tiêu mụn nhọt, dị ứng, mẩn ngứa; Giải cảm cúm; Chữa viêm họng, đau họng, quai bị.

Cách dùng, liều lượng

Ngày dùng từ 12-16 g, dạng thuốc sắc hoặc hãm. Có thể ngâm rượu, làm hoàn tán.

Kim ngân hoa có thể dùng sau khi sắc, hãm hoặc ngâm rượu

Những ai không nên dùng kim ngân hoa?

Người tỳ vị hư hàn, ỉa chày, hoặc vết thương, mụn nhọt có mủ loãng do khí hư; mụn nhọt đã có mủ, vỡ loét không nên dùng.

Một số bài thuốc chứa kim ngân hoa

Chữa mụn nhọt, mẩn ngứa, một số trường hợp dị ứng

Kim ngân 6g (hoa) hoặc 12g (cành và lá), nước 100 ml, sắc còn 10 ml, thêm đường vào cho đủ ngọt (chừng 4g). Đóng vào ống bịt kín, hấp tiệt trùng để bảo quản. Nếu dùng ngay thì không cần đóng ống và chỉ cần đun sôi rồi giữ sôi trong 15-30 phút là uống được.

Người lớn: ngày uống 2-4 liều trên 2-4 ống, trẻ em từ 1-2 liều trên 1-2 ống.

Ngân kiểu tán chữa mụn nhọt, sốt, cảm

Kim ngân hoa 40g, liên kiều 40g, kinh giới tuệ 16g, cát cánh 24g, đạm đậu sị 20g, bạc hà 24g, ngưu bàng tử 24g, đạm trúc diệp 16g. Tất cả sấy khô tán bột, hoặc có thể làm thành viên.

Ngày uống 1-2 lần, mỗi lần 12g.