Nhức đầu chóng mặt đôi khi chỉ là biểu hiện mệt mỏi, căng thẳng, nhưng trong một số trường hợp nó có thể là “tín hiệu đỏ” báo động các vấn đề mạch máu não, thậm chí là dấu hiệu của đột quỵ.
Nhức đầu chóng mặt có thể là dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm
Hiểu rõ về tình trạng nhức đầu chóng mặt
Nhức đầu chóng mặt là tình trạng nhiều người gặp phải trong đời sống hằng ngày. Đây có thể chỉ là phản ứng tạm thời khi cơ thể mệt mỏi, thiếu ngủ, căng thẳng, nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo những bệnh lý nguy hiểm.
Triệu chứng thường gặp:
- Đau đầu âm ỉ hoặc nhói từng cơn, có thể khu trú một bên hoặc lan tỏa cả đầu.
- Hoa mắt, chóng mặt, cảm giác mọi vật xung quanh xoay tròn.
- Mất thăng bằng, đi đứng loạng choạng, dễ té ngã.
- Buồn nôn, ù tai, mờ mắt, khó tập trung.
- Một số trường hợp có kèm theo mệt mỏi, đổ mồ hôi, tim đập nhanh.
Nhức đầu chóng mặt là tình trạng khá phổ biến
Nguyên nhân gây nhức đầu chóng mặt
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, trong đó phổ biến gồm:
- Huyết áp bất thường: Cả tăng huyết áp và hạ huyết áp đều có thể gây ra cơn nhức đầu, chóng mặt đột ngột.
- Rối loạn tiền đình: Tổn thương hệ thống tiền đình làm người bệnh thường xuyên mất thăng bằng, chóng mặt, buồn nôn.
- Căng thẳng, stress: Áp lực tâm lý kéo dài gây co mạch máu não, làm xuất hiện cơn đau đầu, hoa mắt.
- Thiếu ngủ, cơ thể suy nhược: Lối sống không điều độ, ăn uống kém cũng khiến não bộ mệt mỏi, dễ bị đau đầu, chóng mặt.
- Một số bệnh lý khác: Đau nửa đầu (migraine), thoái hóa cột sống cổ, viêm xoang, hoặc tác dụng phụ của thuốc.
- Thiếu máu não (thiểu năng tuần hoàn não): Khi máu lưu thông lên não không đủ, các tế bào thần kinh bị thiếu oxy, gây đau đầu, hoa mắt, chóng mặt kéo dài. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây nhức đầu chóng mặt nhưng ít được nhận biết.
Thiểu năng tuần hoàn não là gì và vì sao gây nhức đầu chóng mặt?
Thiểu năng tuần hoàn não là tình trạng máu lưu thông lên não không đủ so với nhu cầu. Bình thường, não tiêu thụ tới 20% lượng oxy của cơ thể để duy trì hoạt động thần kinh. Khi lượng máu cung cấp giảm, các tế bào thần kinh nhanh chóng rơi vào tình trạng “đói” oxy và dưỡng chất.
Chính sự thiếu hụt này gây rối loạn hoạt động của các vùng não quan trọng:
- Vùng tiền đình và tiểu não: kiểm soát thăng bằng. Khi thiếu máu, người bệnh dễ hoa mắt, chóng mặt, loạng choạng, thậm chí ngã.
- Vùng vỏ não cảm giác và trung khu đau: thiếu máu làm các tín hiệu thần kinh bị rối loạn, dẫn đến đau đầu âm ỉ hoặc nhói từng cơn.
- Vùng vỏ não nhận thức: thiếu oxy khiến người bệnh khó tập trung, hay quên, phản ứng chậm.
Nếu tình trạng này diễn ra thường xuyên, các cơn nhức đầu chóng mặt không chỉ gây mệt mỏi mà còn là “lời cảnh báo” sớm của các biến chứng nặng hơn.
Trong trường hợp dòng máu lên não tạm thời bị gián đoạn hoàn toàn, bệnh nhân có thể gặp cơn thiếu máu não thoáng qua, thậm chí có thể tiến triển thành đột quỵ não – biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.
Nguyên nhân gây thiểu năng tuần hoàn não
Thiểu năng tuần hoàn não có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau.
Dưới đây là những yếu tố thường gặp:
Xơ vữa và hẹp động mạch
Các mảng xơ vữa bám vào thành mạch khiến lòng mạch hẹp lại, máu lên não giảm. Đây là nguyên nhân phổ biến, dễ dẫn đến cơn thiếu máu não thoáng qua hoặc đột quỵ.
Xơ vữa động mạch gây thiểu năng tuần hoàn não, dẫn đến nhức đầu chóng mặt
Bệnh tim mạch
Rung nhĩ, suy tim hay bệnh van tim có thể tạo cục máu đông, trôi lên não gây tắc mạch. Đồng thời, suy tim còn làm giảm lượng máu bơm ra toàn thân, trong đó có não.
Hạ huyết áp, mất nước
Khi huyết áp tụt quá thấp do mất nước, chảy máu hoặc dùng thuốc, áp lực đưa máu lên não giảm, gây chóng mặt, hoa mắt, thậm chí ngất xỉu.
Hạ huyết áp tư thế
Người cao tuổi dễ bị tụt huyết áp khi đứng dậy đột ngột, khiến máu chưa kịp lên não, gây choáng váng, mất thăng bằng.
Bệnh mạch máu nhỏ trong não
Huyết áp cao lâu năm, tiểu đường làm tổn thương mạch máu nhỏ, dẫn đến tình trạng thiếu máu não mãn tính, biểu hiện bằng đau đầu, chóng mặt kéo dài.
Thiếu máu, thiếu oxy, rối loạn chuyển hóa
Mất máu nhiều, bệnh phổi, hạ đường huyết hay rối loạn điện giải đều làm não thiếu oxy, gây nhức đầu, chóng mặt.
Bị nhức đầu chóng mặt do thiểu năng tuần hoàn não cần làm gì?
Khi xuất hiện tình trạng nhức đầu chóng mặt do thiểu năng tuần hoàn não, người bệnh không nên chủ quan. Một số việc cần làm bao gồm:
Đi khám sớm để tìm nguyên nhân
Triệu chứng có thể đến từ xơ vữa động mạch, tim mạch hay huyết áp. Khám chuyên khoa giúp bác sĩ xác định đúng nguyên nhân và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
Kiểm soát các yếu tố nguy cơ
Người bệnh cần kiểm soát tốt huyết áp, đường huyết, mỡ máu; bỏ thuốc lá, hạn chế bia rượu. Đây là những yếu tố làm mạch máu hẹp nhanh hơn và tăng nguy cơ đột quỵ.
Sử dụng thuốc theo chỉ định
Bác sĩ có thể kê thuốc giãn mạch, chống kết tập tiểu cầu, thuốc hạ huyết áp hoặc kiểm soát mỡ máu. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc khi chưa có hướng dẫn.
Điều chỉnh lối sống
Ăn uống lành mạnh với nhiều rau xanh, cá, hạt; đồng thời cần giảm đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ. Duy trì vận động vừa sức như đi bộ, đạp xe nhẹ nhàng để cải thiện tuần hoàn máu.
Nghỉ ngơi hợp lý
Tránh làm việc quá sức, hạn chế căng thẳng. Người bệnh nên ngủ đủ giấc, giữ tinh thần thư giãn để não được hồi phục.
Dùng thuốc hoạt huyết tăng cường lưu thông máu
Giảm lưu lượng máu lên não là nguyên nhân chính dẫn đến nhức đầu chóng mặt. Do đó, xu hướng hiện nay được nhiều người tin chọn là dùng thuốc hoạt huyết từ thảo dược để bổ huyết, hoạt huyết, tăng cường lưu thông máu lên não.
Khi máu lưu thông tốt hơn sẽ đưa oxy và chất dinh dưỡng lên nuôi dưỡng tế bào não, phòng ngừa và điều trị thiểu năng tuần hoàn não với các triệu chứng như mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt, mất thăng bằng, hoa mắt, ngủ không ngon, suy giảm trí nhớ, suy nhược thần kinh… Đồng thời còn giúp hỗ trợ phòng ngừa và điều trị xơ vữa động mạch, bệnh mạch vành, nghẽn mạch, tai biến mạch máu não.
Kết hợp dùng thuốc hoạt huyết tăng cường lưu thông máu với thay đổi lối sống và chế độ ăn uống sẽ giúp giảm tình trạng nhức đầu chóng mặt do thiểu năng tuần hoàn não hiệu quả.
Hiện nay, thuốc hoạt huyết từ thảo dược đã được sản xuất dạng viên nén tiện sử dụng và dễ bảo quản, có bán ở hầu hết các nhà thuốc trên toàn quốc, người bị nhức đầu chóng mặt có thể tham khảo sử dụng.
