Hút thuốc lá không chỉ làm tăng nguy cơ ung thư phổi mà còn gây hại cho sức khỏe tổng thể. Hãy xem tác động của thuốc lá đối với cơ thể và những người xung quanh như thế nào!
Trên thực tế, hút thuốc có thể tăng nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân. Bởi hút thuốc không chỉ ảnh hưởng đến hệ hô hấp mà còn ảnh hưởng tới hệ tuần hoàn, sinh sản, da, mắt và tăng nguy cơ mắc một số bệnh ung thư khác.
1. Tổn thương phổi
Hút thuốc lá ảnh hưởng tới sức khỏe của phổi vì không chỉ có nicotine, khói thuốc lá còn chứa nhiều loại hóa chất khác.
Thuốc lá là nguyên nhân làm tăng đáng kể nguy cơ ung thư phổi. Nguy cơ ung thư phổi ở nam giới hút thuốc cao gấp 25 lần và ở nữ giới là 25,7 lần so với những người không hút thuốc.
Có tới 90% ca tử vong do ung thư phổi có liên quan đến hút thuốc lá hoặc hít phải khói thuốc thụ động.
Hút thuốc lá cũng làm tăng nguy cơ tử vong do rối loạn phổi tắc nghẽn mạn tính.
Người hút thuốc cũng dễ phát triển bệnh khí thũng hoặc viêm phế quản mạn tính. Khói thuốc cũng có thể kích hoạt hoặc làm nặng hơn bệnh hen suyễn.
2. Bệnh tim
Các chất hóa học và hắc ín trong thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch của một người do sự tích tụ các mảng bám trong mạch máu. Sự tích tụ này làm hạn chế lưu lượng máu và có thể dẫn tới sự tắc nghẽn nguy hiểm.
Hút thuốc lá cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh động mạch ngoại vi, bệnh này xảy ra khi các động mạch đến cánh tay và chân bắt đầu thu hẹp, hạn chế lưu lượng máu.
Nghiên cứu cho thấy mối liên hệ trực tiếp giữa hút thuốc và phát triển bệnh động mạch ngoại vi. Ngay cả những người từng hút thuốc cũng phải đối mặt với nguy cơ mắc bệnh cao hơn những người chưa từng hút thuốc.
Người bị bệnh động mạch ngoại vi có nguy cơ gặp phải:
- Các cục máu đông
- Đau thắc ngực
- Đột quỵ
- Cơn đau tim
3. Gặp vấn đề về sinh sản
Hút thuốc lá dễ làm ảnh hưởng tới hệ sinh sản ở nữ giới và khiến cho việc thụ thai trở nên khó khăn hơn. Do thuốc lá và các chất hóa học khác trong khói thuốc làm ảnh hưởng tới lượng hormone trong cơ thể.
Ở nam giới, hút thuốc lá gây nguy cơ cao dẫn tới chứng rối loạn chức năng cương dương. Hút thuốc làm ảnh hưởng tới chất lượng tinh trùng và làm giảm khả năng sinh sản.
4. Biến chứng thai kỳ
Hút thuốc lá có thể ảnh hưởng tới phụ nữ mang thai và thai nhi đang trong quá trình phát triển. Cụ thể là:
- Làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung
- Trẻ sơ sinh bị nhẹ cân hơn
- Tăng nguy cơ sinh non
- Gây ảnh hưởng không tốt tới phổi, não và hệ thần kinh trung ương ở thai nhi
- Làm tăng nguy cơ hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh
- Dễ gây một số dị tật bẩm sinh ở trẻ như sứt môi hoặc hở hàm ếch.
5. Nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2
Theo báo cáo của CDC Hoa Kỳ thì nhưng người hút thuốc thường xuyên có nguy cơ cao hơn 30 – 40% phát triển bệnh tiểu đường tuýp 2 so với những người không hút.
Hút thuốc lá cũng khiến cho người mắc bệnh tiểu đường khó kiểm soát tình trạng bệnh của mình hơn.
6. Suy yếu hệ miễn dịch
Hút thuốc lá làm suy yếu hệ miễn dịch của mỗi người và khiến cho họ dễ mắc phải các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn và virut hơn. Hút thuốc cũng có thể gây viêm cho cơ thể.
7. Các vấn đề về thị lực
Hút thuốc lá có thể gây ra một loạt các vấn đề về thị lực, bao gồm nguy cơ đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng do tuổi tác tăng lên.
Một số vấn đề thị lực khác liên quan tới hút thuốc lá bao gồm:
- Khô mắt
- Tăng nhãn áp
- Bệnh võng mạc tiểu đường
8. Gây ra các vấn đề răng miệng
Những người hút thuốc lá có nguy cơ mắc bệnh nướu cao gấp đôi so với người khác. Nguy cơ này tăng lên theo số lượng điếu thuốc hút mỗi ngày.
Các triệu chứng của bệnh nướu răng:
- Sưng nướu răng và mềm nướu
- Chảy máu chân răng khi đánh răng
- Răng bị lung lay
- Răng nhạy cảm
Hút thuốc lá có thể làm hạn chế khả năng nếm và ngửi thực phẩm như bình thường. Đồng thời hút thuốc sẽ dễ khiến răng bị ố vàng và có hơi thở hôi.
9. Da và tóc không khỏe
Hút thuốc lá làm ảnh hưởng trực tiếp tới vẻ ngoài của bạn. Cụ thể, người hút thuốc thường xuyên có thể sẽ bị lão hóa da sớm. Da bị nhăn và dễ bị nám sạm hơn so với những người cùng tuổi. Người hút thuốc cũng có nguy cơ cao bị ung thư da.
Hút thuốc lá thường xuyên cũng khiến tóc và da bị ám mùi thuốc lá. Chính vì thế bạn có thể bị rụng tóc và nguy cơ hói đầu.
10. Nguy cơ mắc các bệnh ung thư khác
Ngoài mối liên quan tới ung thư phổi thì hút thuốc lá được xem là góp phần gây ra nguy cơ nhiều loại ung thư khác.
Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ cho rằng hút thuốc lá gây ra 20 – 30% các ca ung thư tuyến tụy.
Những người hút thuốc cũng có nguy cơ bị ung thư bàng quang cao hơn gấp 3 lần so với người không hút thuốc.
Hút thuốc lá cũng có thể làm tăng gấp đôi nguy cơ ung thư dạ dày. Thuốc lá đặc biệt có liên quan đến bệnh ung thư dạ dày do ở gần thực quản.
Thuốc là cũng có thể làm tăng nguy cơ:
- Ung thư miệng,
- Ung thư thanh quản
- Ung thư vòm họng
- Ung thư thực quản
- Ung thư thận
- Ung thư cổ tử cung
- Ung thư gan
- Ung thư ruột kết
- Bệnh bạch cầu dòng tủy cấp tính
Tác hại của khói thuốc lá
Những tác hại của hút thuốc lá không chỉ ảnh hưởng tới người hút thuốc lá. Khói thuốc lá cũng ảnh hưởng tới sức khỏe của người thân, bạn bè và những người xung quanh.
Ảnh hưởng của việc tiếp xúc với khói thuốc lá bao gồm:
- Tăng nguy cơ bị cảm lạnh và nhiễm trùng tai
- Làm cho bệnh hen suyễn tăng nặng
- Tăng huyết áp
- Làm tổn thương tim mạch
- Giảm mức độ lipoprotein mật độ cao.
Lợi ích của việc cai thuốc lá
Bỏ thuốc lá là một thử thách lớn đối với những ai đã hút thuốc lá lâu năm. Tuy nhiên, số người đã bỏ thuốc lá hiện nay còn nhiều hơn số lượng người đang hút thuốc.
Một khi bỏ được thuốc lá, lợi ích sức khỏe sẽ đến dần dần theo thời gian. Bạn sẽ thấy làn da sáng hơn, sức khỏe răng miệng được cải thiện, nội tiết tố ổn định hơn, hệ miễn dịch khỏe mạnh hơn và giảm nguy cơ mắc nhiều loại bệnh ung thư.
Một số lợi ích khác của việc ngừng hút thuốc trong:
- Sau 20 phút – 12 giờ: Nhịp tim và lượng CO trong máu giảm xuống mức bình thường.
- Sau 1 năm: Nguy cơ bị đau tim thấp hơn nhiều, giảm nguy cơ bệnh về huyết áp. Bị ho và các vấn đề về đường hô hấp được cải thiện.
- Sau 2 – 5 năm: Nguy cơ đột quỵ giảm xuống thấp so với những người hút thuốc.
- Sau 5 – 15 năm: Nguy cơ ung thư miệng, họng, thực quản và bàng quang giảm đi một nửa.
- Sau 10 năm: Nguy cơ ung thư phổi và ung thư bàng quang chỉ bằng một nửa so với những người hiện đang hút thuốc.
- Sau 15 năm: Nguy cơ bệnh tim tương đương với người chưa từng hút thuốc lá.
Trong thuốc lá có chứa nicotine – đây là một chất gây nghiện và có thể gây ra các triệu chứng cai nghiện khi ngừng sử dụng. Các triệu chứng này bao gồm thèm hút thuốc lá và cảm giác cáu kỉnh. Tuy nhiên cảm giác này sẽ ngừng lại theo thời gian.
Để bỏ thuốc lá, bạn cần lên phương án và lộ trình cụ thể. Có thể nhờ sự trợ giúp của bác sĩ hoặc chuyên gia để thực hiện thành công.
Đào Tâm
