Thoái hóa khớp gối không có cách chữa khỏi hoàn toàn nhưng có nhiều biện pháp giúp ngăn ngừa bệnh tiến triển. Xác định các giai đoạn của thoái hóa khớp gối giúp tìm ra biện pháp phù hợp.
Thoái hóa khớp gối được chia thành 4 giai đoạn theo mức độ nặng tăng dần:
Thoái hóa khớp gối giai đoạn 1
Giai đoạn đầu của thoái hóa khớp gối liên quan đến sự phát triển các gai xương ở đầu gối. Thông thường, người bệnh không cảm thấy đau hoặc khó chịu vì khớp gối bị mài mòn rất ít tại thời điểm này.
Điều trị thoái hóa khớp sớm bao gồm duy trì hoạt động và cố gắng không hoạt động quá mức đầu gối. Tập các bài tập giúp tăng cường sức mạnh cho đầu gối sẽ có lợi vào thời điểm này. Ngoài ra, duy trì một lối sống lành mạnh và ăn uống đúng cách có thể giúp xương chắc khỏe, bảo vệ khớp gối, làm chậm tiến triển của bệnh.
Những người thừa cân nên cố gắng giảm cân nhiều nhất có thể. Trọng lượng cơ thể tăng thêm sẽ gây áp lực nhiều hơn lên đầu gối và có thể gây ra nhiều tổn thương hơn về lâu dài.
>> Xem thêm Hiểu đúng về thoái hóa khớp gối để có cách điều trị thích hợp
Thoái hóa khớp gối giai đoạn 2
Đây là giai đoạn thoái hóa khớp gối mức độ nhẹ, lúc này người bệnh sẽ bắt đầu cảm nhận được các triệu chứng như đau mỏi khớp nhất là khi vận động nhiều hay làm việc quá sức.
Ở giai đoạn này đã có sự hình thành của các gai xương nhỏ, nhưng sụn sẽ vẫn có kích thước khỏe mạnh. Điều này có nghĩa là không gian giữa các xương vẫn gần như bình thường và các xương không bị cọ xát với nhau. Có thể bị đau ở vùng đầu gối nhưng bao hoạt dịch vẫn hoạt động bình thường giúp giảm ma sát, duy trì cử động bình thường của khớp.
Trong giai đoạn 2, một số bệnh nhân có thể cần sử dụng đến thuốc giảm đau, chống viêm để cảm thấy nhẹ nhõm hơn. Những bệnh nhân thừa cân cần xây dựng lối sống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên để tăng cường các khớp và cơ. Một số bài tập tốt cho khớp gối như thể dục nhịp điệu, rèn luyện sức mạnh hoặc đi bộ. Tất cả các hoạt động này sẽ giúp tăng cường các cơ xung quanh khớp.
>> Xem thêm Đau khớp gối có nên đi bộ? Câu trả lời bất ngờ của chuyên gia
Thoái hóa khớp gối giai đoạn 3
Trong giai đoạn 3, sụn giữa các xương bắt đầu thu hẹp gây ra nhiều tổn thương hơn cho đầu gối, trên hình ảnh X-quang cho thấy khe khớp hẹp rõ, nhiều gai xương hình thành, đầu xương có thể bị biến dạng.
Đây là giai đoạn thoái hóa khớp gối ở mức độ trung bình, người bệnh có thể bắt đầu thấy đau nhức và khó chịu hơn trong các hoạt động thường ngày. Cơn đau tăng khi vận động như chạy hoặc đi bộ, cơn đau cũng có thể xảy ra khi quỳ hoặc cúi. Sau khi ngồi trong một thời gian dài, đầu gối có thể rất cứng và tình trạng này xảy ra thường xuyên hơn. Có thể xuất hiện các đợt viêm với triệu chứng sưng, nóng, đỏ, đau, thậm chí có thể tràn dịch khớp.
Giai đoạn 3 là lúc tình trạng thoái hóa khớp đã nghiêm trọng hơn trước rất nhiều. Bệnh nhân thường được kê các loại thuốc giảm đau như codeine, oxycodone hoặc propoxyphen. Tuy nhiên, những loại thuốc này không được khuyến khích sử dụng lâu dài do tăng khả năng dung nạp và phụ thuộc vào thuốc.
Trong trường hợp bệnh nhân bị nhờn thuốc, tiêm Cortisone có thể là lựa chọn tiếp theo để giảm đau. Cortisone là một loại steroid được cơ thể sản xuất tự nhiên giúp giảm đau do viêm khớp gối khi được tiêm gần khu vực bị đau.
Cả hai phương pháp điều trị này đều có thể có hiệu quả trong một thời gian, tuy nhiên, tập thể dục, ăn uống lành mạnh và nẹp đầu gối là những cách hiệu quả cần được áp dụng thườn xuyên để kiểm soát viêm khớp gối.
Thoái hóa khớp gối giai đoạn 4
Đây là giai đoạn nặng nhất của thoái hóa khớp gối, lúc này không gian giữa các xương bị thu hẹp nghiêm trọng. Sụn ở đầu gối gần như bị bào mòn hoàn toàn, gai xương có kích thước lớn, đầu xương bị biến dạng, bao hoạt dịch bị tổn thương dẫn đến giảm khả năng vận động của khớp.
Trong giai đoạn này, người bệnh sẽ cảm thấy rất đau và khó chịu khi đi lại hoặc cử động khớp gối.
Trong giai đoạn 4, phương pháp điều trị nội khoa và vật lý trị liệu được áp dụng để ngăn chặn tình trạng viêm, biến dạng khớp, tăng cường khả năng cử động cho khớp.
Trong trường hợp không đáp ứng, phương pháp điều trị tốt nhất được bác sĩ khuyến nghị có thể là phẫu thuật điều trị khớp gối sắp xếp lại xương, còn được gọi là phẫu thuật cắt xương. Quy trình này về cơ bản sẽ chuyển trọng lượng của cơ thể ra khỏi các điểm có sự phát triển và tổn thương xương lớn hơn.
Một lựa chọn phẫu thuật khác trong giai đoạn 4 là thay thế toàn bộ khớp gối, được gọi là phẫu thuật tạo hình khớp. Phẫu thuật này là biện pháp cuối cùng cho các trường hợp đau và viêm xương khớp đầu gối nghiêm trọng.
DS Phan Hiền
