Rối loạn nội tiết tố sẽ gây ra những ảnh hưởng không nhỏ đến sinh hoạt hàng ngày, tâm sinh lý, chất lượng đời sống tình dục và khả năng sinh con. Xét nghiệm nội tiết tố là việc cần được thực hiện thường xuyên.
1. Xét nghiệm nội tiết nam
Hệ nội tiết tố sinh dục nam gồm nhiều chất, trong đó có 4 loại chủ yếu là FSH, LH, Testosterone và Androgen. Sự điều hòa của những chất này trong hệ trục hạ đồi – tuyến yên – tinh hoàn sẽ đảm bảo cho quá trình sinh tinh bình thường.
Giá trị bất thường tăng hay giảm của những nội tiết tố này thường cảnh báo sự rối loạn trong quá trình sinh tinh, ảnh hưởng đến quá trình thụ thai. Xét nghiệm nội tiết tố nam là kiểm tra các chỉ số nội tiết tố để có những chẩn đoán chính xác về sức khỏe sinh sản ở nam giới.
>> Xem thêm Bệnh lý nội tiết và những điều cần biết
Xét nghiệm Testosterone
Testosterone đóng một vai trò quan trọng trong sức khỏe sinh sản và tình dục, như: kích thích ham muốn, làm ham muốn dâng cao và làm tăng khoái cảm tình dục.
Xét nghiệm Testosterone cũng được thực hiện đơn giản như một xét nghiệm máu thông thường và được làm vào buổi sáng khi hormon này có nồng độ cao nhất. Đôi khi, xét nghiệm được làm lại để đánh giá chính xác hơn tình trạng hormon trong cơ thể.
Trước khi làm kiểm tra, bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh ngừng uống bất kỳ loại thuốc nào có thể làm ảnh hưởng đến lượng hormone trong máu. Tùy thuộc vào những triệu chứng của bạn mà bác sĩ sẽ có những thăm khám lâm sàng phù hợp.
Kết quả chỉ số xét nghiệm testosterone gồm: Nồng độ testosterone bình thường nằm trong khoảng 300-1.000 ng/dl. Còn nếu nồng độ testosterone thấp, gây các ảnh hưởng đến khả năng tình dục và sinh sản. Bao gồm: giảm hứng thú tình dục, không có khả năng cương cứng dương vật, vô sinh, mệt mỏi, giảm năng lượng và hứng thú trong hoạt động hàng ngày.
>> Xem thêm 7 Loại hormone quan trọng trong cơ thể người
Xét nghiệm FSH
Xét nghiệm này được chỉ định cho tất cả các bệnh nhân không có tinh trùng và nếu như không tìm thấy bất kỳ nguyên nhân gì làm suy quá trình sinh tinh. Tuy nhiên, cũng không thể loại trừ trường hợp quá trình sinh tinh bị ngưng trệ (arrested spermatogenesis) không có tinh trùng trưởng thành.
Chỉ số FSH bình thường là từ 2 – 12 mIU/ml. Nếu nồng độ FSH cao chứng tỏ tinh hoàn không còn đáp ứng với kích thích của nội tiết hướng sinh dục. Quá trình sinh tinh bị tổn thương và tinh hoàn không còn sản xuất tinh trùng được nữa. Còn FSH thấp là dấu hiệu của suy hạ đồi, tuyến yên.
2. Xét nghiệm nội tiết tố nữ
Xét nghiệm nội tiết được thực hiện nhằm biết được tình trạng hoạt động của buồng trứng cũng như khả năng dự trữ noãn. Ngoài ra, xét nghiệm nội tiết còn được dùng để theo dõi sự phát triển nang noãn và có rụng trứng, đặc biệt biết được mức độ hormon sinh sản, nguy cơ vô sinh gây ra do sự can thiệp trong quá trình rụng trứng hoặc dự trữ buồng trứng không phù hợp.
Xét nghiệm nội tiết tố bao gồm các xét nghiệm sau:
- Xét nghiệm prolactin: Đây là một hormon cần thiết cho việc duy trì khả năng sinh sản ở phụ nữ. Nó ức chế hormon sinh sản, cụ thể là hormon kích thích nang (FSH) và hormone bài tiết gonadotropin (GnRH). Các hormone này cần để kích hoạt sự rụng trứng, cho phép trứng phát triển và trưởng thành. Nếu hàm lượng prolactin cao sẽ ảnh hưởng đến rụng trứng và rất dễ gây ra vô sinh.
- Hormon AMH (Anti Müller Hormone): được sản xuất bởi các tế bào trong nang buồng trứng. Mức độ của những kích thích tố này sẽ cho biết khả năng dự trữ buồng trứng hoặc cung cấp trứng trong buồng trứng, nếu hàm lượng AMH thấp thì khả năng vô sinh cao.
- Hormone FSH: đây là hormon chịu trách nhiệm chính cho việc kích thích sản xuất trứng. Nếu nồng độ FSH cao thì khả năng dự trữ buồng trứng thấp, nguy cơ mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS).
- Hormon LH: (thường được làm vào ngày thứ 2 hoặc thứ 3 của chu kỳ kinh nguyệt). LH (luteinizing hormone) là một trong những nội tiết tố quan trọng nhất cho quá trình sinh sản. Nếu nồng độ LH có thể can thiệp vào quá trình rụng trứng và chu kỳ kinh nguyệt, gia tăng nguy cơ mắc hội chứng buồng trứng đa nang dẫn đến vô sinh.
- Hormon E2 hoặc estradiol: (thường được làm vào ngày thứ 2 hoặc thứ 3 của chu kỳ kinh nguyệt). Estradiol (E2) hoặc estrogen là hormon sinh dục nữ có vai trò rất quan trọng và được sản xuất trong buồng trứng. Các nang trứng trong buồng trứng tiết ra estrogen kích hoạt các chu kỳ sinh sản.
3. Đánh giá khả năng sinh sản/hiếm muộn bằng xét nghiệm nội tiết tố
Đa phần người bệnh đều thắc mắc bác sĩ sẽ xét nghiệm nội tiết tố bằng cách như thế nào, có giống như xét nghiệm máu hoặc xét nghiệm nước tiểu hay không? Trên thực tế, bác sĩ có thể thực hiện xét nghiệm để đo lường nồng độ nội tiết tố thông qua huyết thanh hoặc máu.
Những xét nghiệm thực hiện ở người vợ
- Xét nghiệm nội tiết hiếm muộn
- Xét nghiệm các bệnh có thể lây truyền qua đường tình dục
– Lấy máu để làm xét nghiệm xác định các bệnh có thể lây truyền qua đường sinh dục như: HIV, giang mai, viêm gan B
– Lấy dịch âm đạo xét nghiệm Chlamydia…
- Siêu âm phụ khoa và đếm nang noãn cơ bản trên hai buồng trứng vào ngày đầu của chu kỳ kinh nguyệt: Siêu âm phụ khoa giúp phát hiện ra các bất thường về phụ khoa như – u xơ tử cung, u nang buồng trứng và các bất thường bẩm sinh của đường sinh dục nữ hoặc buồng trứng dạng đa nang…
Những xét nghiệm thực hiện ở người chồng
- Xét nghiệm tinh dịch đồ
- Xét nghiệm các bệnh có thể lây truyền qua đường tình dục: viêm gan B, HIV, giang mai,…
- Trường hợp người chồng không có tinh trùng: Đối với trường hợp người nam không có tinh trùng trong tinh dịch, cần phải tiến hành tiếp các xét nghiệm chuyên biệt khác như: định lượng nội tiết sinh dục, siêu âm phần bìu…
