Nghiên cứu mới cho thấy: Tiêu thụ hai hoặc nhiều hơn hai khẩu phần các sản phẩm sữa nguyên kem mỗi ngày có liên quan với tỷ lệ bệnh tim mạch và tỷ lệ tử vong thấp hơn, so với tiêu thụ ít sữa hoặc tiêu thụ các sản phẩm sữa ít chất béo.
Uống nhiều sữa giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch
Các nhà điều tra đã phân tích dữ liệu từ hơn 136.000 người trưởng thành ở 21 quốc gia trong nghiên cứu dịch tễ học dân số đô thị (Population Urban Rural Epidemiology: PURE) và theo dõi những người tham gia trung bình là 9 năm. So với chế độ ăn không có sữa, việc tiêu thụ hai hoặc nhiều hơn hai khẩu phần sữa tổng cộng mỗi ngày có liên quan đến việc giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tử vong toàn bộ kết hợp. Nguy cơ đột quỵ cao hơn gấp đôi ở những người không tiêu thụ các sản phẩm từ sữa.
Sữa béo nguyên kem cũng liên quan đến tỷ lệ tử vong và bệnh tim mạch thấp hơn so với sữa ít chất béo. Sữa và sữa chua được xem là sản phẩm sữa gắn liền với lợi ích cao nhất. Theo tác giả chính, Mahshid Dehghan-nghiên cứu viên, Chương trình dịch tễ học dinh dưỡng, Viện nghiên cứu sức khỏe dân số và nghiên cứu cao cấp, Khoa YĐại học McMaster, Hamilton, Ontario, Canada: Chúng tôi nhận thấy rằng tiêu thụ sữa nhiều hơn có liên quan đến nguy cơ tử vong và bệnh tim mạch thấp hơn, đặc biệt là đột quỵ.
Theo các tác giả nghiên cứu: Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy rằng việc tiêu thụ các sản phẩm sữa nên được khuyến khích ở các nước thu nhập thấp và trung bình, nơi tiêu thụ sữa thấp. Nghiên cứu được công bố trực tuyến vào ngày 11 tháng 9 năm 2018 trên tạp chí The Lancet.
>> Xem thêm Kiểm soát nguy cơ mắc bệnh tim mạch của phụ nữ
Tác dụng phụ và lợi ích khi uống nhiều sữa
Theo các tác giả: Bệnh tim mạch là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn thế giới, với 80% gánh nặng ở các nước có thu nhập thấp và trung bình. Các hướng dẫn về chế độ ăn uống đã khuyến cáo giảm tiêu thụ các sản phẩm sữa nguyên chất để phòng ngừa bệnh tim mạch vì các chất béo bão hòa này được cho là ảnh hưởng xấu đến lipid máu và tăng bệnh tim mạch và tử vong.
Tuy nhiên, Dehghan giải thích: các sản phẩm từ sữa cũng có lợi, lưu ý rằng chúng chứa một loạt các hợp chất có lợi, bao gồm các axit amin đặc biệt, chất béo bão hòa chuỗi trung bình và lẻ, chất béo trans tự nhiên, vitamin K1, K2 và canxi. Ngoài ra, các sản phẩm sữa có thể được lên men hoặc chứa probiotic, nhiều sản phẩm trong số đó cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả sức khỏe. Do đó, ảnh hưởng của sữa có thể không được xác định một cách đáng tin cậy bởi tác động của nó đối với một dấu ấn nguy cơ riêng lẽ, chẳng hạn như LDL-cholesterol hoặc các axit béo.
Các nghiên cứu trước đây đã chứng minh tác dụng tích cực của các sản phẩm sữa, nhưng hầu hết đã được tiến hành ở Bắc Mỹ và châu Âu, nơi tiêu thụ sữa và hấp thụ các axit béo bão hòa phổ biến hơn ở các khu vực khác trên thế giới, và nơi bệnh mạch vành nhiều hơn đột quỵ. Ngược lại, đột quỵ phổ biến hơn bệnh tim mạch và nhở các khu vực khác, chẳng hạn như Đông Á và Châu Phi. Vì vậy, dữ liệu từ tất cả các khu vực trên thế giới là rất cần thiết để đưa ra các khuyến nghị chính sách toàn cầu, các tác giả tuyên bố.
>> Xem thêm Thông tin bệnh học về bệnh mạch vành
Dữ liệu nghiên cứu từ 21 quốc gia trên thế giới
Để tiến hành nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã sử dụng dữ liệu từ giai đoạn đầu tiên và thứ hai của nghiên cứu. Với 136.384 người tham gia (tuổi từ 35 – 70) tới từ 21 quốc gia. Dữ liệu được thu thập ở cấp cộng đồng, hộ gia đình và cá nhân sử dụng bảng câu hỏi chuẩn, và mẫu báo cáo trường hợp bệnh chuẩn được sử dụng để ghi lại dữ liệu cho các biến cố tim mạch chính và tử vong trong thời gian theo dõi (trung bình 9,1 năm (khoảng tứ phân vị là 6,4 – 9,9 năm)).
Lượng thức ăn thường xuyên theo quốc gia cụ thể được ghi nhận tại thời điểm ban đầu cho mỗi người tham gia sử dụng bảng câu hỏi tần suất thức ăn đã được phê duyệt. Những người tham gia được hỏi về mức độ thường xuyên của các loại thực phẩm hoặc đồ uống cụ thể trung bình họ đã tiêu thụ trong năm qua là bao nhiêu, với các khẩu phần chuẩn được chỉ định cho từng mặt hàng thực phẩm. Tần suất tiêu thụ được ghi nhận cho mỗi loại thực phẩm sau đó được chuyển đổi thành lượng tiêu thụ hàng ngày và nhân với kích thước khẩu phần.
Các sản phẩm từ sữa bao gồm sữa, sữa chua, nhiều loại pho mát, và các món ăn hỗn hợp được chế biến từ sữa, được phân tách thành các thành phần của chúng. Sau đó, trọng lượng theo tỷ lệ được quy cho từng thành phần và được bao gồm trong nhóm sữa có liên quan. Các sản phẩm tiếp tục được nhóm lại thành các sản phẩm sữa nguyên chất và ít chất béo. Một khẩu phần sữa tiêu chuẩn tương đương với một ly sữa (244 g), một cốc sữa chua (244 g), một lát pho mát (15 g), và một muỗng cà phê bơ (5 g).
Kết quả chính là tổng hợp tử vong hoặc các biến cố tim mạch chính (ví dụ: tử vong do nguyên nhân tim mạch, nhồi máu cơ tim không tử vong, đột quỵ hoặc suy tim). Các kết quả khác là tỷ lệ tử vong toàn bộ và bệnh tim mạch nặng (nhồi máu cơ tim tử vong và không tử vong,đột quỵ tử vong và không tử vong,suy tim và tử vong tim mạch).
Những người tham gia được phân thành bốn nhóm:
- Không có sữa (n = 28.674),
- Ít hơn 1 phần ăn mỗi ngày (n = 55.651),
- 1 đến 2 phần ăn mỗi ngày (n = 24.423),
- Hơn 2 phần ăn mỗi ngày (n = 27.636 ).
Tính nhất quán của kết quả
Trong thời gian theo dõi, 10.567 (7,7%) người đã tử vong (n = 6.796) hoặc có các biến cố tim mạch nặng (n = 5.855). Các nước có lượng sữa cao hơn là ở châu Âu và Bắc Mỹ, Trung Đông và Nam Mỹ. Lượng sữa chua cao nhất là ở Trung Đông, Châu Âu và Bắc Mỹ, và Nam Á, và lượng pho mát cao nhất là ở Châu Âu, Bắc Mỹ và Trung Đông. Lượng bơ cao nhất được tiêu thụ ở Nam Mỹ, Châu Âu, Bắc Mỹ và Trung Đông, nhưng mức tiêu thụ trung bình là vừa phải.
- So với không uống, lượng sữa tiêu thụ cao (hơn 2 khẩu phần mỗi ngày, trung bình là 3,2 khẩu phần): có nguy cơ thấp hơn đối với kết quả tổng hợp như tử vong toàn bộ, tử vong không do tim mạch, tử vong tim mạch, bệnh tim mạch nặng và đột quỵ. Không có mối liên hệ nào đáng kể với nhồi máu cơ tim.
- Hơn một khẩu phần ăn mỗi ngày so với không uống sữa và sữa chua: có liên quan với nguy cơ thấp hơn đối với kết quả tổng hợp, nhưng không có mối liên hệ đáng kể nào đối với phô mai. Lượng tiêu thụ bơ thì thấp và không liên quan đáng kể với kết cục lâm sàng.
- Tổng lượng sữa tiêu thụ cao so với thấp, được xác định là hơn 2 khẩu phần mỗi ngày so với dưới 0,5 khẩu phần mỗi ngày: có liên quan với nguy cơ thấp hơn của kết quả tổng hợp, tử vong toàn bộ và bệnh tim mạch chính.
- Lượng tiêu thụ cao so với thấp của các sản phẩm sữa nguyên kem: có liên quan đến nguy cơ thấp hơn đối với kết quả tổng hợp, tỷ lệ tử vong toàn bộ và bệnh tim mạch chính.
>> Xem thêm Cảnh giác các dấu hiệu nghiêm trọng của bệnh tim mạch
Kết quả thì tương đồng ở các vùng có lượng sữa tiêu thụ thấp hoặc lượng sữa tiêu thụ cao nhưng mạnh nhất là ở các vùng có lượng sữa trung bình thấp hơn (ví dụ: Trung Quốc, Nam Á, Đông Nam Á và Châu Phi). Chúng tôi đã điều chỉnh các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn và đã được thiết lập của tử vong và bệnh tim mạch. Cũng như đối với các biến số chế độ ăn uống khác, nhưng như với bất kỳ nghiên cứu quan sát nào, nhiễu cũng là một khả năng. Tuy nhiên, các nhà lâm sàng khuyến khích bệnh nhân chỉ ăn nhiều sữa ít béo và nên “bám theo hướng dẫn hiện hành” vì cần nghiên cứu thêm để kiểm tra cụ thể xem sữa nguyên kem có bảo vệ tốt hơn sữa tách béo hay không.
Ngoài ra, nghiên cứu chỉ đo mức tiêu thụ sữa ở thời điểm ban đầu, không tính đến những thay đổi trong lối sống và tiêu dùng theo thời gian hoặc tăng trưởng kinh tế ở các khu vực như Ấn Độ và Trung Quốc. Hơn nữa, một giải thích phần nào cho những phát hiện này là những người tiêu thụ nhiều sản phẩm sữa có thể có ý thức về sức khỏe nhiều hơn hoặc điều kiện kinh tế xã hội tốt hơn, cả hai đều có thể là những yếu tố gây nhiễu cho kết cục bệnh mạch vành– mặc dù một số tác động gây nhiễu đã được tính toán trong các mô hình điều chỉnh đa biến. Dehghan nói thêm: Sự nhất quán về kết quả giữa các vùng với lối sống khác nhau rõ rệt khiến cho nó ít có khả năng là yếu tố gây nhiễu.
Hội Tim mạch Hoa Kỳ hiện khuyến nghị các sản phẩm sữa không béo và ít chất béo như một phần của một mô hình ăn uống lành mạnh, và cũng nhấn mạnh nhiều loại trái cây và rau quả, ngũ cốc nguyên hạt, thịt gia cầm không da và cá, hạt khô và rau đậu và dầu thực vật.
Đây là nghiên cứu thú vị để bổ sung vào y văn về tính hữu ích của sữa trong việc ngăn ngừa bệnh tim mạch ở các nước thu nhập thấp và trung bình. Điều quan trọng cho các nhà lâm sàng Hoa Kỳ là các hướng dẫn hiện hành về sữa để phòng ngừa bệnh tim mạch vẫn không thay đổi: mọi người nên chọn các sản phẩm sữa ít béo và tách béo, bất cứ khi nào có thể.
Nguồn: URE: Higher Dairy Consumption Tied to Lower CVD, Mortality.
