Xuất huyết não là một loại đột quỵ. Xuất huyết não theo nghĩa đen có nghĩa là chảy máu não. Bệnh gây ra bởi một động mạch trong não bị vỡ và gây chảy máu cục bộ ở các mô xung quanh. Chảy máu não sẽ giết chết các tế bào não.
Điều gì xảy ra khi bị xuất huyết não?
Khi máu từ chấn thương kích thích các mô não, gây ra sưng tấy. Đây được gọi là chứng phù não. Máu tụ lại thành một khối tụ máu. Tình trạng này làm tăng áp lực lên các mô não gần đó, làm giảm lưu lượng máu đến những vùng quan trọng và giết chết các tế bào não.
Chảy máu có thể xảy ra bên trong não, giữa não và các màng não giữa các lớp vỏ não hoặc giữa hộp sọ và vỏ não.
Nguyên nhân gây ra xuất huyết não thường gặp
Một số yếu tố nguy cơ và nguyên nhân sẽ gây ra xuất huyết não. Phổ biến nhất bao gồm:
- Chấn thương sọ não: Chấn thương là nguyên nhân phổ biến nhất gây chảy máu não ở những người dưới 50 tuổi.
- Huyết áp cao: Tình trạng bệnh mãn tính này trong thời gian dài có thể làm suy yếu các thành mạch máu. Kiểm soát huyết áp cao có thể ngăn ngừa được xuất huyết não.
- Phình mạch: Đây là hiện tượng suy yếu thành mạch máu bị phồng lên. Tình trạng này gây ra vỡ và chảy máu não dẫn đến đột quỵ.
- Bất thường mạch máu (dị tật động mạch): Suy yếu các mạch máu trong và xung quanh não có thể xuất hiện ngay từ lúc mới sinh và chỉ được chẩn đoán nếu triệu chứng bệnh phát triển.
- Bệnh mạch amyloid: Đây là một tình trạng bất thường của thành mạch máu, đôi khi xảy ra khi tuổi tác tăng lên và huyết áp cao. Bệnh gây ra nhiều vết chảy máu nhỏ và không được chú ý trước khi gây ra chảy máu lớn.
- Rối loạn chảy máu: Bệnh máu khó đông và bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm đều có thể góp phần làm giảm lượng tiểu cầu trong máu và quá trình đông máu. Thuốc làm loãng máu cũng là một yếu tố nguy cơ.
- Bệnh gan: Tình trạng này liên quan tới việc tăng chảy máu nói chung.
- Các khối u não.
Các triệu chứng của chảy máu não là gì?
Các triệu chứng của xuất huyết não có thể khác nhau. Bệnh phụ thuộc vào vị trí chảy máu, mức độ nghiêm trọng của máu và số lượng mô bị ảnh hưởng. Các triệu chứng bệnh có xu hướng phát triển đột ngột. Bệnh có thể nặng dần hơn.
Nếu có bất kỳ triệu chứng nào sau đây bạn có thể bị xuất huyết não hãy gọi cấp cứu ngay lập tức:
- Đau đầu dữ dội đột ngột
- Động kinh mà chưa có tiền sử động kinh trước đây
- Yếu cánh tay hoặc chân
- Buồn nôn hoặc nôn mửa
- Giảm tỉnh táo và hôn mê
- Những thay đổi trong tầm nhìn
- Ngứa ran hoặc tê
- Khó nói hoặc khó hiểu giọng nói
- Khó nuốt
- Khó viết hoặc đọc
- Mất các kỹ năng vận động tốt như run tay
- Mất phối hợp
- Mất thăng bằng
- Bất thường ở vị giác
- Mất ý thức
Tuy nhiên nên nhớ các triệu chứng này có thể gây ra bởi các tình trạng khác ngoài xuất huyết não.
Điều trị xuất huyết não như thế nào?
Sau khi gặp bác sĩ, họ có thể xác định phần nào của não bị ảnh hưởng dựa trên các triệu chứng của người bệnh.
Các bác sĩ có thể tiến hành nhiều loại xét nghiệm hình ảnh khác nhau như chụp CT để phát hiện chảy máu trong hoặc tụ máu. Kiểm tra thần kinh hoặc khám mắt có thể cho thấy phần sưng dây thần kinh thị giác. Chọc tủy sống thường không được thực hiện bởi có thể gây nguy hiểm và làm bệnh tệ hơn.
Điều trị chảy máu não tùy thuộc vào vị trí, nguyên nhân và mức độ của xuất huyết. Người bệnh có thể cần phẫu thuật để giảm sưng và ngừa chảy máu. Một số loại thuốc cũng có thể được kê đơn, gồm: thuốc giảm đau, corticoid hoặc thuốc giảm sưng, thuốc chống co giật.
Liệu có thể phục hồi sau xuất huyết não và có biến chứng nào có thể xảy ra không?
Mức độ phản ứng của bệnh nhân với xuất huyết não phụ thuộc vào kích thước của xuất huyết và số lượng tụ máu.
Một số bệnh nhân phục hồi hoàn toàn sau xuất huyết não. Các biến chứng của bệnh có thể là đột quỵ, mất chức năng não, co giật hoặc tác dụng phụ của thuốc hoặc phương pháp điều trị. Người bệnh có thể tử vong.
>> Xem thêm Kỹ năng sơ cứu đột quỵ tại nhà
Nhận biết phương pháp phòng ngừa xuất huyết não
Vì phần lớn các trường hợp xuất huyết não có liên quan đến các yếu tố nguy cơ cụ thể, bạn có thể giúp giảm nguy cơ xuất huyết não bằng các cách sau:
- Điều trị bệnh cao huyết áp: Các nghiên cứu cho thấy 80% bệnh nhân xuất huyết não có tiền sử cao huyết áp. Quan trọng nhất là bạn có thể giúp kiểm soát tình trạng bệnh của mình thông qua chế độ ăn uống, tập thể dục và dùng thuốc.
- Không hút thuốc lá
- Lái xe cẩn thận và thắt dây an toàn.
- Nếu bạn đi xe máy hãy luôn đội mũ bảo hiểm.
- Hãy cẩn thận nếu đang sử dụng thuốc làm loãng máu có tên Coumadin và tái khám thường xuyên để đảm bảo nồng độ thuốc trong máu luôn trong phạm vi an toàn.
Đào Tâm
